ایدز، طاعون قرن
لینک کوتاه این مقاله :
http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10002484.html
از مامور اطلاعات بیمارستان که سراغ بخش عفونی و ایدز را می گیرم، نگاهش تغییر می کند و کمی دلسوزی توام با سرزنش چاشنی آن می شود.
با طی کردن مسافتی نه چندان کوتاه در محوطه سر سبز و پر از درخت بیمارستان امام خمینی، ساختمان قدیمی از پشت انبوه درختان خود را نشان می دهد، بیش از نیم قرنی از عمرش می گذرد! لوح کاشیکاری شده وسط دیوارهای آجری معرفی می کند: بخش بیماری های عفونی!
در طول راه به این فکر می کنم که آیا مبتلایان به ایدز یا خانواده هایشان که از این مسیر برای رسیدن به بخش عفونی عبور می کنند، سرسبزی محوطه را می بینند یا فقط روزهایی را می شمرند که به پایان راه باقی مانده است.
با ورود به بخش، بوی مواد ضدعفونی کننده مشام را پر می کند؛ چند نفری در راهروهای بخش منتظر گرفتن خدمات هستند و وجود آنها در طبقه اول بخش و به صورت سرپایی نشان می دهد طاعون قرن هنوز آن روی خود را به آنها نشان نداده و تا بستری شدن در طبقه دوم راه کم یا زیادی در پیش دارند.
صحبت های جوان ۳۰ ساله که ۵ سال از مبتلا شدنش می گذرد، با زوج جوانی که ظاهرا به تازگی متوجه ابتلای مرد به HIV شده اند، توجه را به خود جلب می کند: اصلا نگران نباشید، این بیماری با سرماخوردگی و سردرد و بیماری های دیگر هیچ فرقی ندارد، مهم این است که به خودت برسی... .
با ورود ۲ کودک و ۲ نوزاد با ۲ پرستار یا کسانی شبیه به پرستارها حرف های مرد ۳۰ ساله و نگاه های پر از نگرانی زوج جوان را رها می کنم و نگاه کنجکاوم را به آن کودکان می دوزم؛ ولی دانستن این که این کودکان از یکی از مراکز بهزیستی برای معاینه ماهیانه و گرفتن دارو آمده اند و آن ۲ خانم هم مربی آنها هستند و نه پرستار، چندان خوشایند نیست، هرچند می دانی اگر مبتلا نبودند، بودنشان آنجا معنایی نداشت ولی نمی خواهی باور کنی!
نگاه معصوم دختر ۵ ساله به چشمان مربی اش است و ترس از سوزن های نمونه گیری که هنوز بعد از چند سال برایش عادی نشده، در نگاهش موج می زند.
بیماری ایدز پدر و مادرش را از بین برده و هیچ کدام از اقوام دور و نزدیک حاضر به نگهداری کودکی که ممکن است برای آنها خطر ابتلا به این بیماری را داشته باشد، نیستند و به ناچار مهشید کوچک در یکی از مراکز بهزیستی و در کنار مصطفی که حدودا ۳ ساله است و ۲ نوزاد ۶ ـ ۵ماهه که همه سرگذشتی مشابه او دارند، به صورت تقریبا ایزوله زندگی می کند.
● ایدز چیست؟
ایدز بیماری ای است که از ویروسی به نام ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) منتقل می شود.این ویروس به تدریج قدرت دفاعی بدن را کم می کند، به طوری که فرد طی سال ها به انواع عفونت ها و سرطان ها مبتلا می شود.
آلودگی با ویروس (اچ.آی.وی) دارای دو مرحله است، مرحله اول که دوره نهفته بیماری است و فرد آلوده دچار بیماری واضحی نیست؛ در این مرحله که تا سال ها ادامه خواهد داشت وجود ویروس فقط از طریق آزمایش خون قابل اثبات است و فرد در ظاهر کاملا سالم به نظر می رسد.
در مرحله بعد علائم بیماری بتدریج ظاهر می شوند و تمام اعضای بدن بیمار بتدریج درگیر بیماری می شوند. این مرحله ای است که آن را ایدز می نامیم.
در حال حاضر زمان متوسط بین عفونت با HIV و ظهور علائم ایدز ۱۰ سال است. (دوره کمون) این زمان به مقدار زیاد از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل بسیار ازجمله وضعیت سلامتی، تغذیه، ورزش، روحی روانی و رفتارهای فرد بستگی دارد. در حال حاضر با تجویز درمان های موجود که تکثیر ویروس را مهار می کنند، می توان سرعت ضعیف شدن دستگاه ایمنی را کند کرد. همچنین می توان از بعضی از بیماری های همراه با ایدز پیشگیری یا آنها را درمان کرد. بنابراین تشخیص زودرس آلودگی به HIV امکان انتخاب های بیشتر درمانی و پیشگیری را فراهم می آورد.
اگرچه در شروع همه گیری بیماری ایدز شایع ترین راه های آلودگی استفاده از سرنگ های آلوده و فرآورده های خونی آلوده به ویروس بود، اما با گسترش این بیماری اکنون ارتباط ج__ن__س__ی شایع ترین راه آلودگی است.
اولین مورد بیماری ایدز در ایران در سال ۱۳۶۵ در یک کودک ۶ ساله هموفیل که از فاکتورهای انعقادی وارداتی آلوده به ویروس ایدز استفاده کرده بود، مشاهده شد و تاکنون در کشور بیش از ۲۰ هزار نفر مبتلا به ایدز شناخته شده اند و تخمین زده می شود میزان مبتلایان به ایدز در کشور بین ۶۰ تا ۸۵ هزار نفر باشد.
الگوی اپیدمیولوژیک ابتلا به ایدز در کشورهای مختلف متفاوت است؛ در کشور ما بیشترین مبتلایان به ایدز از طریق اعتیاد تزریقی بوده است، ولی به طور کلی در دنیا ابتلا به ایدز از طریق مسائل ج__ن__س__ی بیشتر است.
در گذشته جوانان یکی از گروه هایی به شمار می رفتند که به مراتب در مقابل HIV و ایدز ایمن تر بودند، اما امروزه بیش از نیمی از افرادی که آلوده می شوند را جوانان زیر ۲۵سال تشکیل می دهند. در این میان دختران نسبت به پسران به میزان بیشتری و در سنین پایین تری در معرض خطر آلودگی به HIV قرار گرفته اند.
● مرگ تدریجی یک رویا
مریم، پرستار جوانی است که تنها یک اتفاق ساده و پیش پاافتاده تمام آرزوهایش را بر باد داده است. شاید اگر ۶ سال پیش می دانست روزگار چنین سرنوشتی برایش رقم زده است، هیچ گاه از پذیرفته شدن در رشته ای که از دوران کودکی رویایش بوده است، این چنین خوشحال نمی شد.
ضعف جسمانی اش را ابتدا به حساب شب بیداری ها و گذراندن شیفت های کاری پشت سر هم گذاشت؛ اما اوضاع از آنچه فکر می کرد بدتر بود. قوای جسمانی اش روز به روز تحلیل می رفت. یکی از پزشکان بیمارستان به او پیشنهاد آزمایش خون داد، آزمایشی کامل. جواب آزمایش اما تلخ تر از آن بود که آن دکتر و دیگر همکارانش باور کنند: ایدز!
کاخ آرزوهایش به یکباره ویران شده بود، نگاه های پر از شک و ظن اطرافیان آزارش می داد، تمام روزها و لحظه هایی را که با بیماران گذرانده بود مرور کرد و بالاخره یادش آمد روزی را که به یک بیمار آمپولی تزریق کرده بود و وقتی می خواست سرپوش سرنگ را بگذارد و آن را دور بیندازد، سرنگ آغشته به خون بیمار به انگشتش فرو رفته بود و این پایان روزهای شیرینی بود که انتظارش را داشت.
سرگذشت این پرستار جوان تنها نمونه ای از صدها سرگذشتی است که فقط و فقط عدم آگاهی، عدم آموزش و بی توجهی به مسائل بخش بهداشت و درمان، رقم زده است.
در بخش عفونی از امنیت پرستاران خبری نیست؛ بارها اتفاق افتاده که بیماران معتاد مبتلا به HIV، برای گرفتن سرنگ یا گرفتن مرفین بیشتر پرستاران را مورد تهدید قرار داده اند و آنها نیز برای حفظ جان خود، خواسته بیمار را برآورده کرده اند. البته اینگونه بیماران مشکلات اجتماعی خودشان را دارند و ضرورت دارد که در کنار خدمات پرسنل بیمارستانی، یک مددکار اجتماعی به همراه نیروی انتظامی، وظیفه برقراری امنیت را در بخش بر عهده گیرند.
● مثلث اعتیاد، زندان، ایدز!
جلوی در اتاقش ۲ سرباز نشسته اند، شاید می ترسند فرار کند، از جلوی در نگاهش می کنم و اولین چیزی که نظرم را جلب می کند زنجیر نقره ای رنگی است که پایش را به لبه تخت بسته است، شلوارش مثل لباس زندانیان است.
۳ سال است زندانی شده و حدود۶ـ ۵ ماهی تزریقی بوده است و معلوم نیست ویروس را در زندان از چه کسی گرفته و یا چند نفر دیگر را هم مبتلا کرده است.
بیشتر بیماران مبتلا به ایدز بستری در بیمارستان امام خمینی معتاد هستند و مهم ترین مشکلی که بیشتر این بیماران عنوان می کنند، درد ناشی از نرسیدن مواد مخدر است که بعضی از آنها با خواهش و یا حتی تهدید درخواست تزریق مسکن مرفین می کنند ولی در این زمینه کاملا محدودیت وجود دارد.با توجه به این که به هر بخش تنها سهمیه محدود مرفین اختصاص داده می شود، این گونه نیست که به هر بیماری هر زمان که احساس نیاز کند، مرفین تزریق شود، چرا که قرار بر این نبوده که در بیمارستان های ما، مرفین جایگزینی برای مصرف مواد مخدر معتادان باشد و تنها به دلیل اثر ضددرد بودن آن در بیماران خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
بیماران HIV بستری در بیمارستان امام و حتی سایر مراکز درمانی این چنینی که در بیشتر موارد معتاد هستند، دائما مواد مخدر می خواهند و از آنجا که این گونه خواسته هایشان برآورده نمی شود، همیشه معترضند.
در ۲ آمار متناقض که چندی قبل منتشر شده است مدیرکل بهداشت و درمان سازمان زندان ها و اقدامات تامینی گفته در ۲۰ درصد زندانیان کشور همزمان دو بیماری سل و ایدز با هم دیده شده است، در حالی که رئیس سازمان زندان های کشور در گفتگو با مهر اعلام کرد که تنها ۷/۱درصد زندانیان به ویروس HIV مبتلا هستند.
حتی اگر در دید خوشبینانه اش آمار دوم را بپذیریم، از آنجا که هیچ گاه خرید و فروش مواد مخدر در زندان ها به صفر نرسیده است، همچنان خطر شیوع ایدز در بین زندانی ها وجود دارد. از بخش عفونی بیمارستان امام خمینی خارج می شوم، چهره تک تک آدم هایی که اینجا دیده ام لحظه ای از جلوی چشمانم کنار نمی رود، نه آن کودکان معصوم که بدون هیچ گناه و اشتباهی با این بیماری به دنیا آمده اند و نه کسانی که قربانی یک اشتباه یا رفتارهای پرخطر خودشان شده اند و نه کسانی که در این دو گروه جایی ندارند و حتی خودشان هم نمی دانند که کجا و چطور به این بیماری مبتلا شده اند.
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
